Bạn vẫn thường nghe “Tăng cân chỉ là do calo nạp vào nhiều hơn calo tiêu hao”. Nhưng liệu có đơn giản như vậy không? Không hẳn. Trên thực tế, hormone đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định cơ thể lưu trữ mỡ ở đâu và như thế nào.
Bản thân quá trình giảm cân của bản thân mình cũng chủ yếu dựa vào sự thay đổi và điều chỉnh những ngưỡng hormone bằng chế độ ăn và tập luyện cũng như thói quen sinh hoạt.
Nếu bạn từng thắc mắc tại sao một số người lại tích mỡ ở vùng bụng, trong khi người khác lại gặp vấn đề với đầy hơi, mệt mỏi, hoặc mỡ cứng đầu ở một số khu vực cụ thể, thì sự mất cân bằng hormone có thể là lời giải thích cho những gì mà bạn đang tìm kiếm.
Dưới đây là 5 dáng người chính liên quan đến hormone mà nhiều chuyên gia đã phân tích:
- Dáng người tuyến thượng thận (Tăng cân do căng thẳng) – Adrenal Body Type.
- Dáng người tuyến giáp (Trao đổi chất chậm và mệt mỏi) – Thyroid Body Type.
- Dáng người buồng trứng (Tích mỡ ở hông, đùi do estrogen cao) – Ovary Body Type.
- Dáng người gan (Tích độc tố và đầy hơi vùng bụng) – Liver Body Type.
- Dáng người tuyến tụy (Kháng insulin và tăng cân do đường) – Pancreas Body Type.
Mỗi dáng người này chịu ảnh hưởng bởi các hormone khác nhau, từ cortisol và estrogen đến hormone tuyến giáp và insulin. Hãy cùng khám phá sâu hơn về từng loại để hiểu rõ hơn về cơ thể mình nhé!
Dáng Người Tuyến Thượng Thận (Adrenal Body Type)
- Biểu hiện: Bụng mỡ do căng thẳng
Nếu bạn tích mỡ chủ yếu ở vùng bụng, mặc dù ăn uống lành mạnh và tập thể dục, thì căng thẳng có thể là nguyên nhân chính. Vị trí của tuyến thượng thận, nằm ngay trên thận, sản xuất cortisol, hay còn còn được biết tới với tên gọi là “hormone căng thẳng”.
Điều gì đang xảy ra
- Căng thẳng kéo dài (do công việc, gia đình, mất ngủ…) khiến tuyến thượng thận tiết quá nhiều cortisol.
- Cortisol cao khiến cơ thể lưu trữ nhiều mỡ, đặc biệt là ở bụng.
- Căng thẳng còn gây mất ngủ, thèm đồ ngọt và kiệt sức.
Cách khắc phục
- Quản lý căng thẳng bằng cách thiền, hít thở sâu, hoặc viết nhật ký.
- Cải thiện giấc ngủ – ngủ đủ giúp giảm cortisol.
- Hạn chế cà phê, thay vào đó ăn thực phẩm giàu dinh dưỡng như rau xanh, quả bơ, omega-3.
- Tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ hoặc yoga, tránh tập quá sức vì có thể làm tăng cortisol.
Dáng Người Tuyến Giáp (Thyroid Body Type)
- Biểu hiện: Tốc độ Chuyển Hóa Chậm, Luôn Cảm Thấy Mệt Mỏi
Tuyến giáp kiểm soát tốc độ trao đổi chất, năng lượng và nhiệt độ cơ thể. Nếu bạn luôn cảm thấy lạnh, tăng cân dù ăn ít, và mệt mỏi, có thể bạn đang gặp vấn đề về tuyến giáp.
Điều gì đang xảy ra
- Hormone tuyến giáp thấp khiến trao đổi chất chậm lại, dẫn đến tăng cân.
- Các triệu chứng bao gồm da khô, rụng tóc, táo bón và sương mù não.
- Có thể do thiếu chất dinh dưỡng (như i-ốt, selen, kẽm) hoặc bệnh tự miễn như viêm tuyến giáp Hashimoto.
Cách khắc phục
- Bổ sung thực phẩm giàu i-ốt (rong biển, trứng, cá) và selen (hạt Brazil, hạt hướng dương).
- Tránh thực phẩm gây viêm tuyến giáp như gluten, sữa, đậu nành.
- Kiểm soát căng thẳng vì cortisol cao có thể làm suy giảm tuyến giáp.
- Kiểm tra chỉ số tuyến giáp nếu nghi ngờ có vấn đề.
Dáng người buồng trứng (Ovary Body Type)
- Biểu hiện: Tích Mỡ Ở Hông và Đùi
Phụ nữ có dáng người buồng trứng thường tích mỡ ở hông, đùi và bụng dưới. Nếu bạn bị đầy hơi, hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS), chu kỳ kinh nguyệt không đều, bạn có thể đang bị cường estrogen.
Điều gì đang xảy ra
- Estrogen cao (do thuốc tránh thai, thực phẩm chế biến sẵn, nhựa, hoặc nước máy) gây tăng cân.
- Các triệu chứng gồm chu kỳ kinh nguyệt nặng, u xơ, đau ngực, giữ nước.
- Nhiều phụ nữ còn bị cáu gắt, đau đầu và mụn nội tiết.
Cách khắc phục
- Tránh hóa chất gây rối loạn hormone trong nhựa, mỹ phẩm, thực phẩm không hữu cơ.
- Ăn nhiều rau họ cải (bông cải xanh, cải xoăn, súp lơ) giúp loại bỏ estrogen dư thừa.
- Tăng cường chất xơ để đào thải hormone dư thừa tự nhiên.
- Hạn chế sữa và đậu nành vì chúng có thể làm tăng estrogen.
Dáng Người Gan (Liver Body Type)
- Biểu hiện: Thường xuyên Đầy Hơi, Khó Tiêu, Mỡ Nội Tạng
Nếu bạn thường xuyên cảm thấy đầy hơi, mệt mỏi hoặc khó tiêu hóa chất béo, có thể gan của bạn đang gặp vấn đề. Gan có nhiệm vụ đào thải độc tố, nhưng khi bị quá tải, độc tố sẽ tích trữ dưới dạng mỡ, đặc biệt là ở bụng.
Điều gì đang xảy ra
- Gan hoạt động kém khiến chất độc tích tụ, làm chậm quá trình giảm cân.
- Các triệu chứng gồm đầy hơi, mụn trứng cá, tiêu hóa chậm và thèm đồ ngọt.
- Tiêu thụ quá nhiều bia, rượu, thực phẩm chế biến sẵn hoặc thuốc lá có thể làm tổn thương gan.
Cách khắc phục
- Giảm rượu, đường và thực phẩm chế biến sẵn.
- Uống nước chanh hoặc chanh mật ong vào buổi sáng giúp thải độc gan.
- Ăn rau xanh đắng (rau bồ công anh, arugula, rau cải con và mướp đắng) và củ dền giúp thanh lọc gan.
Dáng Người Tuyến Tụy (Pancreas Body Type)
- Biểu hiện: Có khả năng Tăng Cân Do Đường và Insulin
Những người có dáng tuyến tụy dễ thèm đồ ngọt, năng lượng thất thường và kháng insulin. Kiểu dạng người này họ có xu hướng tăng cân toàn thân, đặc biệt ở vùng bụng, do kiểm soát đường huyết kém.
Điều gì đang xảy ra
- Ăn quá nhiều đường làm tăng insulin, gây tích mỡ.
- Lâu dài, tế bào trở nên kháng insulin, dễ dẫn đến tiểu đường và béo phì.
- Triệu chứng gồm mệt mỏi, sương mù não, đói liên tục.
Cách khắc phục
- Cắt giảm đường và tinh bột chế biến sẵn (tinh bột tinh chế).
- Ăn nhiều chất béo lành mạnh (bơ, hạt, dầu dừa) giúp ổn định đường huyết.
- Sử dụng các loại chất béo tốt trong quá trình chế biến thức ăn như mỡ động vật, dầu phụng hoặc dầu mè.
- Ăn đủ chất đạm (protein) để hạn chế thèm ăn.
Hiểu về Hormone để kiểm soát cân nặng
Không phải ai cũng tăng cân vì ăn nhiều – hormone mới là chìa khóa. Chú ý sức khỏe của bạn mỗi ngày và luôn hỏi thăm ý kiến của bác sĩ khi cần các lời khuyên liên quan đến sức khỏe và nếu bạn đang vật lộn với cân nặng hoặc sức khỏe, đừng chỉ tập trung vào calo — hãy lắng nghe cơ thể mình!
